Doe je mee met Agenda Hittestress? (1)
Trekker: Madeleen Helmer (Klimaatverbond Nederland)
Verslaglegger: Maisam Haydary (Klimaatverbond Nederland) (maisam.haydary@klimaatverbond.nl)
Inhoud
Madeleen Helmer gaat in op de actualiteit omtrent hitte en voortgang sinds Congres Hittestress op 25 juni j.l. . Belangrijke vraag is: Welke partijen zijn betrokken bij het thema hittestress en hoe breng je deze bij elkaar?
Vervolgens wordt in de presentatie de ‘Mindmap Hitte in de Stad’ van Hogeschool van Amsterdam getoond en de deelnemers gevraagd of hun organisatie al gebruik maakt van de mindmap, ontworpen door de Hogeschool van Amsterdam. Een enkeling steekt zijn/haar vinger op en uit de reacties van een aantal deelnemers blijkt dat deze aanpak ‘misschien nog té nieuw is’.
Tot slot presenteert Madeleen een nieuwe infographic die laat zien hoe de agenda’s van verschillende domeinen elkaar raken, beïnvloeden en versterken. Dit onderwerp wakkert het gesprek aan en verschillende deelnemers herkennen verbinding vanuit verschillende domeinen. Zoals bijvoorbeeld de samenhang tussen klimaatadaptatie (hitte) en gezondheid én de energietransitie, waar het isolatie- en ventilatiemaatregelen betreft. Een afgevaardigde van de GGD voegt toe dat adaptatie ook te maken heeft met meer hooikoorts en allergieën, toename van verschillende bacteriële infecties en dat ouderen een risicogroep zijn bij hitte. Madeleen wijst op de verbinding met eenzaamheid onder thuiswonende ouderen, die tijdens de hitteperiode gevaarlijk kan worden.
Ronald Bos (Gemeente Arnhem), Peter van den Hazel (Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden) en Lucas Nieuweboer (Sweco) zijn vervolgens geïnterviewd over de samenwerking tussen verschillende actoren in de aanpak van hitte. Ze geven voorbeelden hiervan, maar ook dat het lastig is om aan de voorkant van processen actoren uit andere domeinen te vinden en betrokken te houden. Bijvoorbeeld waar het gaat om lange termijn bouwprojecten of stadsontwikkeling.
Financieel komt de aanpak van hitte en andere klimaateffecten bij de verkeerde actoren, meestal de burgers.
Het b-woord is gevallen: de bewoners. Hoe moeten we de mensen motiveren, om bijvoorbeeld over te gaan op groene daken. De volgende suggesties worden door de deelnemers ingebracht:
- opleidingen en kennisinstellingen alvast opleiden met het thema klimaatadaptatie.
- werken met een ´Communiy of Practice´, zodat je meer voorbeelden hebt.
- een belangrijke rol voor woningbouwverenigingen, deze staan dichter bij de bewoners.
- samenwerking van alle domeinen vereist. Bij actorenanalyse is heel goed duidelijk te maken wie je nodig hebt en wat ieders rol is.
- lange termijn denken.
Vervolgens zijn de deelnemers in drie groepen langs flipovers gelopen waarop een drietal stellingen over de samenhang van klimaatadaptatie en gezondheid te zien was. Hier hebben ze kort overlegd en aanvullingen en aanpassingen aangebracht bij de stellingen.
Stelling 1: Als we de gevolgen van hitte willen aanpakken moeten we vooral investeren in:
- Hittebestendige woningen en kantoren.
- Stedelijke herinrichting, met meer groen en schaduw.
- Gezondheidszorg, ouderenzorg, gedragsaanpassing
- Terugdringen huidkanker
- Maatregelen op ieder schaalniveau
Stelling 2: Hét beleidsinstrument van de overheid om de gevolgen van hitte te beperken is:
- De WHO-richtlijnen voor toegang tot groen.
- De WMO, WLZ of WPG
- De KAMVI
- Anders: Bouwbesluit, Omgevingswet
- Klimaatakkoord
Stelling 3: Agenda Hittestress richt zich te veel op Hittebestendige Stad:
- Eens
- Ook platteland en natuur
- Infrastructuur (forensen)
Belangrijkste leerpunten
Deelnemers vinden het nuttig om inzichtelijk te maken welke samenwerking tussen welke partijen in welke domeinen mogelijk is. Wie is er bezig? Hoe kunnen we het samen oppakken?
Over samenhang gezondheid en groen: hier zijn zeker voordelen, maar ook de negatieve effecten van groen (zoals vespreiding insecten/ziekte van Lyme) zichtbaar maken.
- Link energietransitie – adaptatie – welzijn nog versterken.
- Netwerken, bedrijven nog op kaart aanbrengen.
- Leuk zo een meet en greet met vooral adviseurs, maar wellicht in de toekomst dan ook met mensen vanuit ´ontwerp´ erbij.
Contactgegevens
Madeleen Helmer
Madeleen.helmer@klimaatverbond.nl