Hoeveel warmt de aarde op?

De opwarming van de aarde is voor een groot deel afhankelijk van de hoeveelheid broeikasgassen die we nu en in de toekomst uitstoten. De snelheid waarmee het huidige klimaat verandert is extreem hoog. Hieronder lees je hoeveel de temperatuur wereldwijd en in Nederland is gestegen en hoeveel de aarde nog verder zal opwarmen.

Hoeveel warmer is het nu gemiddeld op aarde?

Volgens wetenschappers van NASA is de wereldwijde gemiddelde temperatuur sinds 1880 gestegen met 1,1 °C. Het grootste deel van deze opwarming vond plaats na 1975, waarbij de temperatuur elke tien jaar steeg met 0,15 tot 0,20 °C.

Hoeveel warmer is het nu in Nederland?

In Nederland steeg de temperatuur zelfs harder dan het wereldwijd gemiddelde. Dit komt door veranderingen in de lokale weersomstandigheden. Zo waren de winters zachter doordat de wind vaker uit het westen kwam en de zomers extra warm door een toename van de zonnestraling. Dit laatste komt vooral doordat de luchtverontreiniging is afgenomen. Het Klimaatdashboard van het KNMI laat zien dat de gemiddelde temperatuur in ons land sinds 1901 met 2,3 °C is gestegen. Ook laat het dashboard zien dat ‘de normaal’ steeds verder omhoog schuift. De normaal is het dertigjarig gemiddelde. Dat betekent bijvoorbeeld dat we een temperatuur die we vroeger normaal vonden, nu een stuk kouder vinden. Voor de periode 1991-2020 heeft het KNMI in januari 2021 de nieuwe normaal vastgesteld op 10,5 °C voor de gemiddelde jaartemperatuur. Dit is de maat voor het huidige klimaat. In de periode van 1901-1930 lag deze waarde nog op 8,9 °C.

Hoe de gemiddelde temperatuur in Nederland de afgelopen eeuw is toegenomen kun je ook zien in bovenstaande afbeelding van de klimaatstreepjescode van het KNMI. De klimaatstreepjescode laat zien hoe de gemiddelde temperatuur per jaar varieert. Dit zorgt voor een streepjescode-effect: ieder verticaal streepje geeft met een kleurtje de gemiddelde temperatuur van dat jaar weer, vanaf het begin van de metingen in 1901 tot nu. Blauw staat voor relatief koele jaren, rood voor relatief warme jaren. Naast de variaties per jaar brengt de streepjescode in beeld hoe de temperatuur steeds meer stijgt: aan het eind van de meetreeks, rechts in de grafiek, zijn de kleuren veel roder en dus warmer.

Hoeveel warmer wordt het in de toekomst?

Verdere opwarming van de aarde is afhankelijk van de uitstoot van broeikasgassen. Maar ook als we de uitstoot flink terugdringen, zal de temperatuur tot minstens 2050 blijven stijgen. Volgens het zesde rapport van het IPCC is de kans groot dat deze eeuw de wereldwijde temperatuur stijgt tot boven de 1,5 °C. Het hoogste uitstootscenario geeft zelfs een temperatuurstijging die ligt tussen 3,3 en 5,7 °C eind deze eeuw. In alle klimaatscenario’s van het KNMI neemt de gemiddelde temperatuur in Nederland de komende jaren verder toe. In het meest extreme scenario stijgt de gemiddelde temperatuur tot 2050 met nog eens 1,6 °C ten opzichte van de huidige normaal en tot 2100 met 4,4 °C.

Hoe bepaalt het KNMI de klimaatscenario’s?

Het KNMI ontwikkelt sinds 1995 eens in de zoveel jaar klimaatscenario’s in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De meest recente KNMI-scenario’s zijn gepubliceerd in 2023. Deze KNMI-scenario’s zijn een vertaling van de mondiale klimaatprojecties uit het meest recente IPCC-rapport (2021) naar de situatie in Nederland, inclusief Caribisch Nederland. Ze zijn berekend met de nieuwste klimaatmodellen die op basis van een laag en een hoog uitstootscenario van broeikasgassen vier paden beschrijven van een mogelijk toekomstig klimaat in Nederland rond 2050, 2100 en 2150.

Delen