Handreiking klimaatadaptatie ProRail (2019)
Wil je weten hoe organisaties met infrastructuur in hun beheer de impact van klimaatveranderingen meewegen? Of heb je zelf als organisatie ook infrastructuur in je beheer en zoek je naar manieren om de gevolgen van klimaatverandering mee te nemen in je beleid en projecten? Dan is deze Handreiking Klimaatadaptatie van ProRail uit 2019 een nuttig voorbeeld. Het is een eerste stap in het zoekproces van ProRail om op een structurele manier de klimaateffecten een volwaardige rol te laten spelen in haar beleid en projecten.
Wat lees je in de Handreiking?
De Handreiking beschrijft het stappenplan waarmee ProRail per project haar ambitie op het gebied van klimaatadaptatie bepaalt, zoals bij het project Spoorzone Ede-Wageningen. Een essentiële stap daarin is om te bepalen hoe groot de impact van klimaateffecten is op de verschillende onderdelen van het spoor en de stations, en op de bedrijfsvoering van ProRail. Onder de bedrijfsvoering valt bijvoorbeeld hoe regelmatig de treinen rijden, hoe het elektrisch systeem functioneert, hoe stabiel de baan is en hoe de verblijfskwaliteit en de veiligheid is van passagiers en medewerkers. Bij het bepalen van de impact legt ProRail de focus op de volgende zes klimaateffecten:
- Wateroverlast
- Overstroming
- Hittestress
- Bliksem- en stormschade
- Natuur- en bermbranden
- Verzakking
Deze klimaateffecten zijn voor ProRail het meest relevant. Indien van toepassing is er ook aandacht voor andere effecten, zoals erosie, verzilting, paalrot, droogte en afname van biodiversiteit. Bijlage 3 in de Handreiking beschrijft per klimaateffect wat de mogelijke impact is voor ProRail.
Hoe beoordeelt ProRail de impact van klimaateffecten?
De Handreiking presenteert het Scorebord als tool om de impact van klimaateffecten te beoordelen voor een specifiek plangebied. Op de afbeelding hieronder zie je hoe zo’n scorebord eruitziet. De handreiking gaat uit van drie categorieën van impact:
| Op scorebord | |
|---|---|
| 1. Geen impact (niet leidend tot schade of overlast) | weinig |
| 2. Lage/ gemiddelde impact (kans op overlast) | middel |
| 3. Grote impact (kans op grote schade) | groot |
Afbeelding: Het Scorebord.
Het ingevulde scorebord geeft in één oogopslag aan welke effecten er spelen en hoe sterk deze een risico vormen voor ProRail. In bijlage 2 van de Handreiking lees je een specificatie van de categorieën weinig, middel en groot voor de verschillende klimaateffecten. Op afbeelding 2 zie je een voorbeeld van zo’n specificatie voor wateroverlast. Met het scorebord kun je de impact beoordelen in de huidige situatie én nadat je een project hebt uitgevoerd:
- De handreiking beoordeelt de impact van klimaateffecten in de huidige situatie op basis van informatie uit de landelijke Klimaateffectatlas en specifieke lokale informatie als die beschikbaar is.
- Om de impact van klimaateffecten in te schatten ná een projectingreep moeten deskundigen het scorebord invullen. Er zijn namelijk geen gegevens waar je gebruik van kunt maken, omdat deze situatie nog niet bestaat.
Afbeelding: Uitsnede van de indicatoren klimaateffecten.
