1. Wat-als-analyse
| Wat is het? | Wie is de gebruiker? | Voorwaarden voor gebruik |
|---|---|---|
| Kwalitatieve techniek waarmee je met hulp van brainstormsessies vaststelt wat er verkeerd kan gaan in specifieke scenario’s (zoals defecte vitale functies) en wat hiervan de consequenties zijn. |
Geschikt voor individuen en teams. |
Er zijn weinig voorwaarden voor gebruikers. Je moet bekend zijn met de apparatuur, het proces, enz. |
De wat-als-analyse is een bekende en veelgebruikte kwalitatieve methode om gevaren, gevarenscenario’s en beheersmaatregelen te identificeren en analyseren. De methode gebruikt wat-als-vragen om in kaart te brengen welke verstoringen kunnen leiden tot ongevallen of problemen met de systeemprestaties. De methode helpt je ook om te bepalen wat er mis kan gaan en wat de mogelijke gevolgen hiervan zijn. Op deze manier kun je verschillende verhaal- en tijdlijnen van opeenvolgende gebeurtenissen uitdenken.
Waarvoor wordt de methode gebruikt?
De wat-als-analyse wordt op grote schaal gebruikt in verschillende industrieën, zoals energie, productie, hightech, voedselverwerking, transport en gezondheidszorg. Je kunt de methode gebruiken voor grote systemen, processen of operaties, maar ook voor een apparaat, procedure of activiteit.
Afbeelding: template wat-als-analyse
Hoe gebruik je de methode?
Met de wat-als-analyse volg je deze stappen:
1. Bereid het team voor
De teamleider bereidt het team voor en leidt het door elke stap van de wat-als-analyse. Hierbij kan hij/zij bestaande diagrammen en operationele richtlijnen gebruiken die processen en acceptabele veiligheidsniveaus beschrijven.
2. Bedenk wat-als-vragen
Je bedenkt als team wat-als-vragen bij elke stap van een procedure, activiteit, proces of onderdeel van een systeem.
3. Evalueer en beoordeel risico
Je bekijkt als team de lijst met wat-als-vragen één voor één om de waarschijnlijke oorzaken van fouten en falen in kaart te brengen. Daarna bepaal je samen de kans dat elke fout optreedt en je beoordeelt de gevolgen hiervan.
4. Formuleer aanbevelingen
Vind je team een bepaald risico onaanvaardbaar en is de conclusie dat er corrigerende maatregelen nodig zijn? Dan leg je hiervoor een aanbeveling vast. Vind je team een bepaald risico acceptabel? Bijvoorbeeld omdat de kans erop laag is, de gevolgen klein en omdat maatregelen te veel tijd en geld zouden kosten? Dan kan het team ervoor kiezen om geen aanbeveling te doen.
5. Prioriteer en vat samen
Het team vat haar analyse samen en bepaalt welke risico’s hoge en lagere prioriteit hebben.
6. Wijs vervolgacties toe
In deze laatste stap bepalen de leden van het team wie verantwoordelijk is voor welke vervolgactie(s). Je kunt ervoor kiezen om een extra kolom aan de tabel toe te voegen, waarin je de naam opschrijft van de verantwoordelijke persoon of groep voor een vervolgactie.
