2. Het ROADAPT-kader
| Wat is het? | Wie is de gebruiker? | Voorwaarden voor gebruik |
|---|---|---|
| Een semi-kwantitatieve methode om risico’s door klimaateffecten te analyseren voor onderling verbonden vitale infrastructuren. |
In de eerste plaats voor wegbeheerders, maar ook voor professionals. |
Het framework is gemaakt voor wegen. Om het te gebruiken voor andere infrastructuur moeten elementen worden aangepast. Daarvoor is inzicht nodig in de verschillen tussen de netwerken. |
Het Europese onderzoeksproject ROADAPT heeft een praktische methode ontwikkeld waarmee Europese wegbeheerders de risico’s door klimaateffecten in beeld kunnen brengen. Ook al is deze methode ontwikkeld voor wegen, je kunt hem ook toepassen op andere infrastructuurnetwerken en objecten, zoals spoorwegen en elektriciteitsnetwerken. De basis van ROADAPT is het RIMAROCC-kader. RIMAROCC staat voor Risk Management for Roads in a Changing Climate. Het kader introduceert een risicoaanpak die gebaseerd is op ISO31000:
Afbeelding: het RIMAROCC-kader
In ROADAPT zijn de RIMAROCC-stappen omgezet in praktische aanbevelingen die worden gepresenteerd via vijf vragen:
- Hoe kun je klimaatdata gebruiken om bedreigingen van extreem weer in het huidige en toekomstige klimaat te voorspellen?
- Hoe kun je met de QuickScan de risico’s voor het netwerk door extreem weer in kaart brengen?
- Hoe stel je vast welke plekken in het netwerk risicovol zijn? En hoe bepaal je de gevoeligheid per plek?
- Hoe bepaal je de sociaal-economische impact van de risico’s voor door extreem weer?
- Hoe kom je tot een adaptatiestrategie voor het netwerk?
Hoe gebruik je de methode?
In de basis komt de aanpak neer op de volgende stappen:
1. Beschrijf het systeem
Het is belangrijk om de scope van de analyse vast te leggen. Gaat het om de analyse van een asset, een link van A naar B, een netwerk of het hele (transport)systeem? Wie is de beheerder, wie is de eigenaar? Hoe kun je de prestatie van de infrastructuur in beeld brengen?
2. Benoem de bedreigingen en de relatie tussen de kans en intensiteit
In deze stap breng je in beeld hoe het functioneren van de infrastructuur kan worden bedreigd. Welke bedreigingen door extreem weer zijn relevant om mee te nemen in de analyse? Wat wordt de kans op de verschillende vormen van extreem weer en de intensiteit ervan door klimaatverandering?
3. Beoordeel de impact
Welke impact hebben de bedreigingen op de infrastructuur? Hoeveel schade ontstaat er en hoeveel hinder ervaren gebruikers? De impact kun je kwalitatief beoordelen met een multicriteria-analyse, en kwantitatief met behulp van schadefuncties.
4. Prioriteer hotspots
Bepaal welk risiconiveau je accepteert en doe een risico-evaluatie. Weeg daarbij de schade aan de infrastructuur af tegen de schade voor de gebruikers. Zo kun je vaststellen welke hotspots de meeste aandacht verdienen. Deze hotspots geef je hierna een plek in de adaptatiestrategie.
Afbeelding: Voorbeeld van een prioriteringsmatrix om hotspots vast te stellen op basis van een vergelijking tussen schade aan de weg (Damage Category) en schade voor de maatschappij door uitval (Losses Category). De rode vlakken hebben de hoogste prioriteit (Bron).
5. Ontwikkel een adaptatiestrategie
Bepaal maatregelen voor de onacceptabele risico’s. ROADAPT heeft een database van maatregelen voor wegen die is geclassificeerd naar effectiviteit voor, tijdens en na een ramp. Deze database bevat harde en zachte maatregelen. Het INTACT-project beschrijft een lijst met maatregelen voor andere vitale infrastructuur. ROADAPT adviseert om een strategie te ontwikkelen met verschillende adaptatiepaden en dus verschillende (combinaties van) maatregelen, omdat de toekomst onzeker is.
Voorbeeld toepassingen
- The system of CIs of the Port of Rotterdam area (Bron)
- Business Continuity Planning- Istanbul
- Stresstest Klimaatbestendige Netwerken
