Risicodialoog voeren en strategie opstellen

Een ‘risicodialoog voeren en strategie opstellen’ is één van de zeven ambities uit het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie. Het is de stap tussen het uitvoeren van de klimaatstresstest en het maken van een uitvoeringsprogramma voor klimaatadaptatie. Op deze pagina vind je meer informatie over het voeren van een risicodialoog en het opstellen van een strategie voor klimaatadaptatie.

Wat is een risicodialoog?

Een risicodialoog is een zich herhalend proces dat bestaat uit meerdere gesprekken. Er zijn interne risicodialogen, waarbij collega’s binnen een overheid gesprekken met elkaar voeren. En er zijn externe risicodialogen, waarbij een overheid gesprekken voert met andere partijen, zoals inwoners, bedrijven en andere overheden. De risicodialoog heeft twee doelen:

• Met de dialoog vergroot je het bewustzijn over hoe kwetsbaar je gebied is voor klimaatverandering. Tijdens de dialoog bespreken de deelnemers de resultaten uit de klimaatstresstest. Daarna bespreken ze welke risico’s ze acceptabel vinden en welke niet. Ook bepalen ze samen de prioriteiten waaraan ze gaan werken.
• In de dialoog bespreek je hoe je de kwetsbaarheid met concrete maatregelen kunt verkleinen. Daarbij kijken ze bijvoorbeeld ook naar mogelijke meekoppelkansen en de inzet die nodig is om maatregelen uit te voeren.

Uiteindelijk levert een risicodialoog de input voor een adaptatiestrategie en een uitvoeringsagenda.

Er zijn ook overheden die een andere naam geven aan een risicodialoog, bijvoorbeeld klimaatgesprek of adaptatiedialoog.

Wat is een adaptatiestrategie?

Een adaptatiestrategie is een strategie op lokaal of regionaal niveau waarin je beschrijft wat er nodig is om jouw gebied klimaatbestendig te maken en hoe je dat gaat doen. Daarnaast beschrijf je met welke acties je deze ambitie en doelen gaat halen. Ook is het goed om in een adaptatiestrategie aan te geven waar in je gebied de prioriteiten liggen en wat de kosten zijn van de acties die je wilt nemen. Met een adaptatiestrategie maak je dus concreet hoe je de opgaven van klimaatadaptatie gaat aanpakken. Een uitvoeringsagenda is vaak onderdeel van een adaptatiestrategie. De uitvoeringsagenda is een nog concretere uitwerking van de adaptatiestrategie. Daarin staat welke maatregelen je waar, wanneer en hoe gaat nemen en wat de kosten hiervan zijn. Ook kan een uitvoeringsagenda beschrijven hoe verschillende overheden op bestuurlijk en ambtelijk niveau met elkaar samenwerken. Goed om te weten: het is verplicht om een lokaal of regionaal uitvoeringsagenda te hebben als je financiering vanuit het Rijk aanvraagt via de Impulsregeling Klimaatadaptatie.

Hoe kun je een risicodialoog voeren?

Je bent als gemeente, waterschap of provincie vrij om zelf te bepalen hoe je de risicodialoog voert, maar er zijn wel hulpmiddelen die je op weg kunnen helpen. Bijvoorbeeld de Routekaart risicodialoog die het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) samen met een aantal andere partijen heeft ontwikkeld. De routekaart helpt je stap voor stap om een risicodialoog voor te bereiden, te voeren en af te ronden. Je krijgt er veel handige tips, vindt er antwoorden op de meest voorkomende vragen, en linkjes naar tools en aansprekende voorbeelden. Verder heeft het Deltaprogramma een webinar georganiseerd over hoe je een risicodialoog voorbereidt en een podcast opgenomen over hoe je een digitale risicodialoog voert. Ga voor meer hulpmiddelen naar het overzicht van hulpmiddelen voor het voeren van een risicodialoog.

Hoe kun je een adaptatiestrategie opstellen?

Voor het opstellen van een adaptatiestrategie is geen aparte handreiking beschikbaar. Wel vind je handvatten in de Routekaart risicodialoog. Risicodialogen hebben namelijk als doel om een adaptatiestrategie op te stellen. Leg daarom de uitkomsten van een risicodialoog zo concreet mogelijk vast. De ambities en doelen uit de risicodialoog kun je dan verwerken in de adaptatiestrategie. Deze ambities en doele vormen ook de basis voor de uitvoeringsagenda, waarin je de maatregelen op korte termijn en oplossingsrichtingen op lange termijn uitwerkt. Ook is het goed om afspraken te maken over het vervolgproces en de rolverdeling van belanghebbenden daarin. In de routekaart en op de voorbeeldenkaart vind je veel goede voorbeelden van adaptatiestrategieën. Bekijk bijvoorbeeld de lokale adaptatiestrategie van Zwolle en de regionale adaptatiestrategie van Nijmegen en Land van Maas & Waal. Of bekijk de video van Almelo met tips om te komen tot een succesvolle uitvoeringsagenda in jouw gemeente. Tot slot biedt de monitorkaart strategieën en uitvoeringsagenda’s een overzicht van de beschikbare adaptatiestrategieën in Nederland.

Wie kunnen je helpen bij de risicodialoog en strategie?

Er zijn in Nederland verschillende organisaties die ondersteuning bieden bij het voeren van risicodialogen en het opstellen van een adaptatiestrategie. In het overzicht van aanbieders van risicodialogen vind je welke organisaties dat zijn. De organisaties staan op alfabetische volgorde, met een korte beschrijving van hoe ze ondersteuning bieden en de  contactgegevens voor meer informatie.