Hoe kun je aan de slag met monitoring?

Hoe kun je de stresstest gebruiken voor monitoring?

Vanuit het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie moesten alle overheden uiterlijk in 2019 een klimaatstresstest uitvoeren om de kwetsbaarheden in beeld te brengen. In het Deltaplan is afgesproken dat de stresstest iedere 6 jaar wordt geactualiseerd om het beeld van de kwetsbaarheden bruikbaar te houden. Ook wordt aangeraden bij nieuwe grote ruimtelijke ontwikkelingen een aanvullende stresstest uit te voeren. De tweede ronde stresstesten gaat de komende jaren van start. Hiervoor is het goed om rekening te houden met de nieuwe KNMI-scenario’s, die naar verwachting medio 2023 worden gepubliceerd. Het herhalen van de stresstest biedt ook kansen voor monitoring van klimaatadaptatie. Als je de afgelopen jaren grootschalige maatregelen hebt genomen, kun je namelijk bekijken of de kwetsbaarheid volgens de nieuwe stresstest in een gebied is afgenomen. De Bijsluiter de gestandaardiseerde stresstest helpt om de stresstest op een gedegen en gestructureerde manier uit te voeren, zodat deze ook gebruikt kan worden voor monitoring.

Welke hulpmiddelen kun je gebruiken?

In de keuzehulp voor hulpmiddelen vind je een overzicht van hulpmiddelen die je kunt gebruiken bij monitoring van klimaatadaptie. Zo is er bijvoorbeeld de Basiskaart Groen en Grijs in de Klimaateffectatlas. Deze kaart laat per buurt zien hoeveel procent bestaat uit bomen, uit laag groen en uit grijs. Deze kaart is ontwikkeld in 2021 en het is de bedoeling om de kaart jaarlijks te actualiseren. Daarmee kan hij een interessant startpunt zijn voor monitoring. Ben je benieuwd naar de effectiviteit van maatregelen? Neem dan een kijkje op de website Groenblauwe Netwerken. Je vindt hier een databank met onderzoeksresultaten over de effectiviteit van adaptatiemaatregelen en voorbeelden van uitgevoerde maatregelen in de praktijk.

Welke eerste stappen kun je zetten?

Beginnen met het monitoren van klimaatadaptatie hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Op eenvoudige en laagdrempelige manier kun je beginnen met het bijhouden van resultaten en het verzamelen van data. Hiermee kun je een start maken met monitoring van klimaatadaptatie. Voorbeelden zijn:

• Heb je een adaptatiestrategie? Sta dan bijvoorbeeld halfjaarlijks of jaarlijks stil bij waar je aan gewerkt hebt, wat je hebt bereikt en waar je de komende periode verder mee aan de slag wilt gaan. Vaak heb je een deel van deze informatie ook al nodig voor bijvoorbeeld een bestuursrapportage. Zo kun je laagdrempelig beginnen met het monitoren van het proces.
• Ook kun je eenvoudig bijhouden welke maatregelen zijn uitgevoerd. Neem hierin ook enkele specifieke kenmerken mee, zoals oppervlakte vergroend, of het volume waterberging gerealiseerd. Heb je een subsidie voor bijvoorbeeld groene daken? Houd dan bij hoeveel oppervlak groen dak er gerealiseerd wordt. Hiermee kun je de resultaten van het beleid monitoren.
• Om te monitoren hoe effectief genomen ruimtelijke maatregelen zijn, kun je meetapparatuur installeren bij het uitvoeren van de maatregel. Of nog beter: breng meetapparatuur aan op plekken waar je nog geen concrete maatregelen gaat nemen. Zo bouw je goede data op voor de toekomst. Als je in de buurt van die plek later maatregelen neemt, kun je via de data zien wat het effect is. hiermee krijg je een goed beeld of de maatregelen die je neemt ook bijdragen aan de klimaatbestendigheid.
• Wil je uitgebreider aan de slag met monitoring van klimaatadaptatie? Bijvoorbeeld om te bepalen of je met de gestelde ambities op koers ligt? Er zijn verschillende initiatieven die werken aan monitoring van klimaatadaptatie en die je mogelijk kunnen helpen met deze vraag. Bekijk daarvoor binnen dit kennisdossier het overzicht van initiatieven die lopen op nationaal, regionaal en lokaal niveau.