3. Response Curve
| Wat is het? | Wie is de gebruiker? | Voorwaarden voor gebruik |
|---|---|---|
| Een Response Curve is een grafiek die voor gebeurtenissen met kleine en grotere kans het effect aangeeft op de maatschappij. Welk effect heeft het bijvoorbeeld op de mensen of economie in een gebied als bepaalde vitale infrastructuur uitvalt? | Risicoanalisten, publieke overheden |
Je beschikt over de volgende gegevens:
|
Met de Response Curve kun je laten zien hoe een systeem, bijvoorbeeld een stad of een buurt, reageert op een bedreiging. Wat is het effect (de respons) van een overstroming op een gebied? Hoeveel mensen worden getroffen, wat is de economische schade? Een overstroming die jaarlijks voorkomt, heeft geen of weinig effect. Een uitzonderlijk grote overstroming zal veel effect hebben: wegen, elektriciteit, communicatie en andere vitale functies kunnen voor langere periode uitvallen. Als de curve in de grafiek hoger ligt dan het acceptabele niveau kunnen maatregelen voorgesteld worden. Maatregelen die de robuustheid van het systeem verhogen leiden tot een verschuiving van de curve naar rechts. Denk bijvoorbeeld het omdijken of ophogen van belangrijke objecten als er hoogwater dreigt. Maatregelen die de flexibiliteit of redundantie verhogen zullen de curve verlagen. Zo kun je de impact van uitval sterk verminderen door goede back-up voorzieningen, zoals noodstroom. Of door netwerken circulair of dubbel uit te voeren, bijvoorbeeld met een extra wegverbinding of een ringleiding.
De curve helpt om uitval van vitale functies bespreekbaar te maken. Doordat de curve inzicht geeft in mogelijke effecten, kun je betere discussies voeren over het ‘acceptabele’ niveau van een respons en welke maatregelen je het beste kunt inzetten.
Afbeelding: Systeem reactie als een functie van de omvang van de storing.
Hoe gebruik je de methode?
Bij deze methode is de kennis van experts cruciaal. Je kunt het beste eerst door middel van bureaustudie een voorlopige analyse doen, en de resultaten daarvan daarna bespreken en aanvullen in werksessies met experts. Er zijn tools die zo’n werksessie kunnen ondersteunen, zoals CIRCLE en STAIN.
De experts in zo’n werksessie kunnen managers zijn van verschillende typen infrastructuur, veiligheidsregio’s, waterschappen en crisismanagers. In de werksessie leren de experts van elkaar en vormen ze een gezamenlijk beeld en een gezamenlijke strategie. Je kunt een vergelijkbare analyse doen met maatregelen: zo kun je zien wat het verschil is als er maatregelen genomen worden.
1. Bepaal de kwetsbaarheden
Bepaal eerst hoe kwetsbaar de elementen van de vitale infrastructuur zijn. Stel jezelf daarbij vragen zoals: bij welke waterdiepte/wind/temperatuur werken elementen niet meer?
2. Bepaal de impact van uitval kwetsbare elementen
Identificeer de kwetsbare elementen en bepaal wat de impact is als ze uitvallen. Als bijvoorbeeld een transformatorstation uitvalt, valt de stroom dan uit?
3. Bepaal de keteneffecten
Bepaal vervolgens de keteneffecten op andere kwetsbare vitale infrastructuur. Stel bijvoorbeeld dat de stroom uitvalt, wat is dan het effect op gemalen of communicatie? Is er een back-up? En hoelang kan deze worden gebruikt?
4. Bepaal de maatschappelijke impact
Bepaal welke effecten de uitval op de maatschappij heeft. Hoeveel mensen worden getroffen en voor hoelang? Wat is de economische schade? Kies dan welke informatie je gaat gebruiken als maat voor de verstoring van een vitale functie:
- Het verwachte aantal mensdagen: dat is het aantal getroffen mensen maal de duur dat de vitale functie is uitgevallen.
- Of de verwachte economische schade.
5. Teken de grafiek
Wil je het risico bepalen van bedreigingen met verschillende intensiteiten en kansen? Is de kans op een hevige overstroming bijvoorbeeld heel klein, maar de waterdiepte bij zo’n overstroming juist heel hoog? Dan bepaal je de gevolgen door de intensiteit (bijvoorbeeld de waterdiepte) te vergelijken met de kwetsbaarheid van de elementen in punt 1 en de kennis uit stap 2-4. Dan teken je de grafiek, op basis van de informatie uit de stappen 1 tot en met 4. Het oppervlak onder de curve is een maat voor het risico, zoals de jaarlijks verwachte schade of verstoring.
6. Herhaal dit proces eventueel met de voorgestelde maatregelen.
Heb je een strategie bedacht en wil je zien wat voor effect de maatregelen uit de strategie hebben? Dan kun je dit proces herhalen met de voorgestelde maatregelen.
