Beleidstafel wateroverlast en hoogwater

De extreme buien in de zomer van 2021 in Limburg, Duitsland en België waren een ongekende gebeurtenis. Een gebeurtenis waarmee ook klimaatstresstesten nog geen rekening hielden. De verwachting is dat dit soort extreme neerslag in Nederland vaker gaat voorkomen. Om hier in de toekomst beter op voorbereid te zijn, is na de zomer van 2021 de Beleidstafel wateroverlast en hoogwater opgericht.

Eindadvies december 2022

De beleidstafel heeft na deze ongekende gebeurtenis in Limburg onderzocht hoe Nederland beter voorbereid kan worden op een periode van extreme neerslag. Het resultaat van dat onderzoek was het eindadvies, dat in december 2022 werd aangeboden aan de Tweede Kamer. In dit advies staat dat dit soort extreme neerslag door klimaatverandering toeneemt en zelfs nog extremer kan worden. De gevolgen ervan kunnen niet altijd voorkomen worden, maar Nederland kan zich er wel beter op voorbereiden, om veel schade en maatschappelijke ontwrichting te voorkomen.

Aanbevelingen van de beleidstafel

De beleidstafel doet 21 aanbevelingen om het beleid zo aan te passen dat Nederland beter voorbereid is op een periode van extreme neerslag. Deze aanbevelingen zijn samengevat in 7 hoofdpunten:

  1. Iedereen waterbewust en zelfredzaam door een gerichte aanpak voor waterbewustzijn.
  2. Sturing op het gehele stroomgebied met een betere sponswerking, meer ruimte voor en risicogerichte sturing op het regionale watersysteem dat doorwerkt in de ruimtelijke inrichting en aansluit op hoofdwatersysteem.
  3. Aanvullende aanpak voor bescherming tegen extreme wateroverlast. Een extreme bui als Limburg 2021 valt altijd buiten een norm, maar maatregelen kunnen toch de gevolgen beperken.
  4. Voorbereiden op een crisis. De mogelijke omvang van extreme neerslag wordt meegenomen in crisisbeheersing.
  5. Klimaatrobuust herstel van schade. Als er toch schade is, wordt deze klimaatrobuust hersteld.
  6. Samenwerking met buurlanden op alle grensoverschrijdende wateren. Water houdt zich niet aan grenzen, daarom ook voor het regionale watersysteem data-uitwisseling en een gezamenlijke gebiedsvisie.
  7. Samen slim en integraal uitvoeren en kennis opbouwen om tijdig voorbereid te zijn op wat komen gaat.

Meerlaagsveiligheid van 3 naar 5 lagen

Een van de aanbevelingen uit de beleidstafel is om in het waterbeleid het meerlaagsveiligheidsdenken centraal te zetten. Deze bestond al uit de drie lagen ‘preventie’, ‘gevolgbeperking’ en ‘crisisbeheersing’. De beleidstafel voegt daar de lagen ‘waterbewustzijn’ en ‘herstel’ aan toe:

  • Waterbewustzijn: De beleidstafel vindt het heel belangrijk dat iedereen in Nederland zich bewust is van wat er kan gebeuren. Ook wil ze dat mensen weten wat ze zelf concreet kunnen doen om zich beter te beschermen.
  • Klimaatrobuust herstel: Het is belangrijk om schades zo te herstellen dat mensen weer verder kunnen met hun leven en dat dezelfde schade niet nog een keer kan optreden.

Een andere aanbeveling is om de landelijke maatlat voor een groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving wettelijk te borgen.

Uitvoering van de aanbevelingen

De aanbevelingen van de beleidstafel worden uitgevoerd door bestaande programma’s en organisaties. En het Bestuurlijk Overleg Water monitort de voortgang ervan via voortgangsrapportages. Deze vind je hieronder: