Gevolgen voor de buitenruimte

Met buitenruimte bedoelen we het gebied buiten onze woningen en gebouwen: de openbare en particuliere ruimte. Daaronder vallen de gebieden waar we recreëren, verkoeling zoeken en van de natuur genieten, zoals bossen, strandjes, parken en (eigen) tuinen. Maar ook de versteende ruimte, zoals fietspaden en wegen, winkelstraten, betegelde terrassen, pleinen en bedrijventerreinen. Hitteproblemen treden vooral op in versteende gebieden. Hieronder lees je tot welke problemen hitte kan leiden in de buitenruimte en op de pagina over maatregelen lees je hoe je deze problemen kunt beperken.

Hitteprobleem in de buitenruimte

Uit het onderzoek De Hittebestendige Stad van de Hogeschool van Amsterdam blijkt dat het hitteprobleem van de buitenruimte afhangt van twee verschillende soorten temperatuur: de luchttemperatuur en de gevoelstemperatuur.

• Hoge luchttemperaturen tijdens langdurige hitte leiden bijvoorbeeld tot warme nachten, waardoor veel mensen slecht slapen. Het gaat dan om temperaturen die in de hele stad gelijk zijn. Door het hitte-eilandeffect blijft hoge luchttemperatuur in de stad langer hangen dan in het omliggende gebied.
• Een hoge gevoelstemperatuur kan leiden tot hittestress. De gevoelstemperatuur kan lokaal en per persoon sterk verschillen. Op een parkeerplaats midden in de zon kan de gevoelstemperatuur bijvoorbeeld 10 tot 15 graden hoger zijn dan in de schaduw van een boom. De gevoelstemperatuur hangt van meerdere factoren af, zoals luchttemperatuur, luchtvochtigheid, ventilatie en warmtestraling. Op kaarten wordt vaak de PET-waarde gebruikt om de gevoelstemperatuur uit te drukken. Dat is de gemiddelde gevoelstemperatuur tussen 12 en 18 uur op een hete zomerdag.

Hoe breng je het hitteprobleem van een gebied in beeld?

Er zijn veel soorten hittekaarten waarmee je het hitteprobleem van een gebied in beeld kunt brengen. Het hitteprobleem van een gebied in beeld brengen, is onderdeel van de klimaatstresstest die gemeenten en andere overheden moeten uitvoeren. Om te bepalen welke hittekaarten je daarvoor het beste kunt gebruiken, kun je de Bijsluiter gestandaardiseerde stresstest van het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie raadplegen. Deze Bijsluiter verwijst je naar een aantal hittekaarten met bijbehorende kaartverhalen in de Klimaateffectatlas. Deze helpen je om inzicht te krijgen in de hitteproblemen in een gebied. Als aanvulling op de kaarten die de Bijsluiter adviseert, kun je ook nog de volgende kaarten gebruiken om het hitteprobleem in je gebied in beeld te brengen:

• De Klimaateffectatlas biedt inzicht in het hitte-eilandeffect van gemeenten: hoeveel hoger is de gemiddelde luchttemperatuur in het stedelijk gebied dan in het landelijk gebied eromheen?
• De Klimaateffectatlas biedt een afstand-tot-koeltekaart die laat zien welke panden in een gemeente maximaal 300 meter van een koele plek vandaan liggen.
• De Hitte-en eenzaamheidskaart helpt je om inzicht te krijgen in welke wijken veel mensen wonen die kwetsbaar zijn voor hitte. Deze kaart is ontwikkeld door TAUW, Stichting CAS en Klimaatverbond Nederland.