Case Zoetermeer

De gemeente Zoetermeer heeft laten onderzoeken bij welk type bui er waar in Zoetermeer problemen ontstaan. Om deze vraag te beantwoorden heeft Royal HaskoningDHV een verdiepend onderzoek gedaan naar de effecten van verschillende typen buien: een hemelwaterstresstest. De impact van toenemende intensiteit van buien op vitale en kwetsbare objecten is voor Zoetermeer vertaald naar de onderstaande tabel en kaart.

Welke typen buien zijn onderzocht?

De hemelwaterstresstest gaat uit van een set buien van 15 verschillende tijdsduren. De kortste bui duurt 60 minuten en de langste 1,5 dag. Deze buien kennen 6 herhalingstijden: T2, T5, T10, T100, T200 en T500. Deze zijn gebaseerd op de neerslagstatistiek uit 2015 die uitgaat van: de situatie in het jaar 2050, klimaatregio zeer hevig (H+) en een hoge waarde in de verandering van luchtstromingspatroon (GH gematigd en WH warm). De meest recente neerslagstatistiek is van 2019.

Op welke plekken ontstaan problemen?

Royal HaskoningDHV heeft berekend bij welke vitale functies en kwetsbare plekken er waterdieptes voorkomen die groter zijn dan 25 cm. Op de kaart zie je in donkerblauw welke plekken dat zijn. Een overzicht van vitale functies die kwetsbaar zijn voor wateroverlast vind je in de tabel, per herhalingstijd in jaren (T). Het overzicht geeft een indicatie van hoe groot de impact is (zie kaart). Voor de verschillende herhalingstijden van buien zijn de geraakte “lijnobjecten – netwerken” (zoals wegen en spoorrails) en “puntobjecten”(zoals gaskasten, rioolkasten, gezondheidscentra) in beeld gebracht.

Afbeelding: Wateroverlast bij een T100 bui met vitale en kwetsbare functies.

Afbeelding: Een overzicht van vitale functies die kwetsbaar zijn voor wateroverlast.

Welk type bui geeft de meeste overlast?

Onderstaande figuur toont op de verticale as het aantal door wateroverlast geraakte vitale en kwetsbare objecten, en op de horizontale as de herhalingstijd T. Bij een herhalingstijd van ongeveer eens per 125 jaar zie je een knikpunt: het aantal geraakte objecten daalt dan ineens veel minder. Dat betekent dat het aantal door wateroverlast geraakte objecten op dat punt relatief het grootst is. Voor Zoetermeer heeft de maatgevende bui of wolkbreuk dus een herhalingstijd van eens per 125 jaar. Dit komt overeen met een hoeveelheid regen van 60 mm in 60 minuten.

Afbeelding: Het aantal door wateroverlast geraakte vitale en kwetsbare functies per bui met bepaalde herhalingstijd.

Wat is nodig voor zo’n analyse?

Om zo’n analyse te maken, moet je niet alleen een gebiedsinventarisatie maken. Je hebt ook data nodig, bijvoorbeeld uit de Klimaatschadeschatter of de Klimaateffectatlas.