Hoe kunnen we de risico’s en gevolgen beperken?

Het Nederlandse beleid op het gebied van waterveiligheid heet ‘meerlaagsveiligheid’. Deze aanpak bestaat namelijk uit meerdere ‘lagen’:

  • Laag 1: We proberen een overstroming zoveel mogelijk te voorkomen. Het Rijk stelt normen voor de primaire waterkeringen en de provincies doen dat voor de regionale keringen. Rijkswaterstaat en de waterschappen leggen de dijken en andere waterkeringen aan en beheren en onderhouden ze. Ook maken ze meer ruimte om water veilig af te kunnen voeren, volgens het programma Ruimte voor de Rivieren.
  • Laag 2: We beperken de gevolgen van een overstroming door maatregelen te nemen in de ruimtelijke inrichting. Een voorbeeld is verhoogd bouwen op een locatie die een relatief grote kans heeft om te overstromen. Of het bij voorkeur niet bouwen van vitale functies in overstromingsgevoelige gebieden. Bij deze laag zijn het Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen betrokken, naast ook beheerders van vitale en kwetsbare functies en vaak ook private partijen.
  • Laag 3: We beperken de gevolgen van een overstroming door ons zo goed mogelijk voor te bereiden op een mogelijke ramp. Bijvoorbeeld door evacuatieplannen en opvanglocaties te maken. Het Rijk doet daarbij de coördinatie, de provincies houden toezicht op de waterschappen en de waterschappen voeren rampenplannen uit, pompen, bewaken en herstellen dijken bij calamiteiten. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de communicatie met burgers en de coördinatie van evacuaties.

Twee extra lagen

De Beleidstafel wateroverlast en hoogwater heeft in 2022 in haar eindadvies geadviseerd om de meerlaagsveiligheid uit te breiden met twee extra lagen: ‘waterbewust handelen’ en ‘waterrobuust herstel’. Eén van de belangrijkste conclusies van deze Beleidstafel is namelijk dat alle Nederlanders waterbewust en zelfredzaam moeten worden. Lees hieronder meer over deze twee extra lagen.

Maatregelendatabase

Wil je weten welke maatregelen je kunt nemen? Bekijk dan de database Maatregelen voor gevolgbeperking overstromingen.  In de database vind je meer informatie over de verschillende maatregelen.

Inwoners voorbereiden

Wil je inwoners waterbewust maken en ze stimuleren om zich goed voor te bereiden op een mogelijke overstroming? Dan kan de Toolkit Basiscommunicatie daarbij helpen.