Stedelijke waterkwaliteit
Door klimaatverandering wordt het droger, natter en warmer. Dit heeft invloed op de kwaliteit van stedelijk oppervlaktewater. De gevolgen daarvan verschillen per gebied en locatie. Daarnaast zijn we bezig om onze omgeving klimaatbestendig te maken, zodat we beter kunnen omgaan met de toenemende droogte, neerslag en hitte. Dat doen we door verschillende maatregelen te nemen. Maar sommige van die adaptatiemaatregelen kunnen een negatief effect hebben op de waterkwaliteit.
Dit kennisdossier helpt waterbeheerders en gemeenten om beter zicht te krijgen op de mogelijke effecten van klimaatverandering én van adaptatiemaatregelen op de waterkwaliteit. Ook vind je in dit dossier een overzicht met maatregelen om negatieve effecten op de waterkwaliteit tegen te gaan.
Wat is de invloed van klimaatverandering op de ecologische kwaliteit?
Klimaatverandering heeft verschillende effecten op de ecologische kwaliteit van stedelijk oppervlaktewater. De waterkwaliteit kan veranderen doordat klimaatverandering zorgt voor fysische of chemische veranderingen van het water zelf. Denk bijvoorbeeld aan verzilting, waardoor de concentratie zout toeneemt. Of aan de concentratie zuurstof, nutriënten en microverontreinigingen in het water. Daarnaast heeft klimaatverandering effect op alles wat in het water leeft, zoals vissen, waterplanten, algen en muggen.
Wat is de invloed van klimaatverandering op de gebruikskwaliteit?
Als door klimaatverandering de kwaliteit van het stedelijk oppervlaktewater verandert, heeft dat gevolgen voor de verschillende gebruiksfuncties van het oppervlaktewater. Door klimaatverandering neemt bijvoorbeeld blauwalg toe, wat invloed kan hebben op de mogelijkheden om te vissen en te zwemmen in oppervlaktewater.
Hoe gevoelig is een watersysteem voor klimaatverandering?
Het ene watersysteem is gevoeliger voor klimaatverandering dan het andere. Maar hoe weet je nu hoe gevoelig een watersysteem is? Dit hangt af van verschillende eigenschappen van het watersysteem. Deze eigenschappen zijn afhankelijk van verschillende indicatoren die door verschillende factoren (stuurvariabelen) worden beïnvloed. Klimaatverandering heeft invloed op deze stuurvariabelen.
Welke effecten hebben adaptatiemaatregelen op de waterkwaliteit?
Adaptatiemaatregelen kunnen de waterkwaliteit positief of negatief beïnvloeden. Om te voorkomen dat adaptatiemaatregelen een negatief effect hebben op de waterkwaliteit, is het belangrijk om te weten welke effecten er kunnen optreden.
Hoe kun je negatieve effecten op de waterkwaliteit tegengaan?
Om negatieve effecten van klimaatverandering of van adaptatiemaatregelen op de waterkwaliteit tegen te gaan, kan het nodig zijn om maatregelen te nemen. In dit kennisdossier vind je een tabel met zulke ‘waterkwaliteitsmaatregelen’, met daarachter de effecten ervan op stuurvariabelen.
Onderzoek basis voor dit kennisdossier
De achtergrondinformatie bij dit kennisdossier staat in de onderzoeksrapporten Stedelijke Waterkwaliteit, Klimaat en Adaptatie (2022) (pdf, 5.5 MB) en Stedelijke Waterkwaliteit, Klimaat en Adaptatie (2021) (pdf, 1.6 MB). Het onderzoek in 2022 is uitgevoerd door een consortium van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Royal HaskoningDHV, Deltares, Arcadis, TAUW en Stichting CAS. Zij hebben de resultaten van dit rapport ook verwerkt tot een interactieve handleiding (pdf, 11 MB). En het onderzoek in 2021 was uitgevoerd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Deltares, Arcadis en Wageningen Environmental Research (WENR). De onderzoeken zijn uitgevoerd in opdracht van het Nationaal Kennis- en Innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK).
Ga direct naar het i-report
Wil je meteen meer weten over de effecten van klimaatverandering en adaptatiemaatregelen op de waterkwaliteit? Bekijk dan het i-report (pdf, 11 MB). Deze interactieve handreiking laat zien hoe klimaatverandering en adaptatiemaatregelen de gevoeligheid van een watersysteem kunnen beïnvloeden.
Wil je meer weten over Stedelijke waterkwaliteit? Of heb je suggesties om dit kennisdossier aan te vullen? Vragen en suggesties zijn van harte welkom! Laat het ons weten via het contactformulier.