Actueel

Het kennisportaal heeft sinds gisteren een nieuwe naam: in plaats van Kennisportaal Ruimtelijke Adaptatie heet het nu Kennisportaal Klimaatadaptatie. Ook de domeinnaam is veranderd: je bereikt het kennisportaal voortaan via klimaatadaptatienederland.nl.

Als er grote, structurele veranderingen plaatsvinden in de maatschappij, noemen we dat een transitie. Transities zijn van alle tijden, maar we herkennen ze vaak pas achteraf. Mede door klimaatverandering vinden er veranderingen plaats in het waterbeheer. Vindt er ook een transitie plaats in het waterbeheer? Welke veranderingen zijn er nodig om met de effecten van klimaatverandering om te gaan? Hoever zijn we daarmee? En welke hulpmiddelen zijn er? Het themanummer ‘Transitiemanagement’ van het Tijdschrift Water Governance buigt zich over deze vragen in artikelen, casestudies, interviews en columns.

Op dit kennisportaal vind je voor verschillende sectoren bollenschema’s. Deze zijn ontwikkeld door de Nationale klimaatadaptatiestrategie (NAS) en ze geven voor elke sector een visuele samenvatting van de effecten en gevolgen van klimaatverandering. De bollenschema’s voor de sectoren natuur en infrastructuur zijn vernieuwd. Werk je in de sector natuur of infrastructuur? En ben je benieuwd naar de kansen en risico’s van klimaatverandering voor je eigen werkveld?

In 2020 was het in Nederland droog, warm, zonnig én nat. Het was in 2020 met een gemiddelde temperatuur van zo’n 11,7 °C samen met 2014 het warmste jaar sinds het begin van de metingen. De maand februari was bijna vier graden warmer dan gemiddeld én was tegelijk de natste februari sinds het begin van de metingen. Na februari werd het heel erg droog en zonnig. Er vonden veel natuurbranden plaats, vooral in Gelderland en Noord-Brabant.

In grote delen van Nederland daalt de bodem, waardoor bijvoorbeeld wegen en huizen verzakken. Klimaatverandering versterkt dit proces. Met innovatieve ophoogmaterialen kan bodemdaling worden verminderd. Standaarden kunnen bijdragen aan het garanderen van de kwaliteit van innovatieve ophoogmaterialen. OSKA (Overleg Standaarden Klimaatadaptatie) gaat binnenkort in opdracht van Rijkswaterstaat een verkenning doen naar deze standaarden.

De afgelopen twee jaar heeft de Hogeschool van Amsterdam in het project Cool Towns verschillende Europese regio’s en gemeenten geholpen om hitteproblemen in hun gebieden in kaart te brengen. Dat hebben ze onder andere gedaan door twee jaar lang de gevoelstemperatuur van verschillende buitenruimtes te meten. Om de effectiviteit van maatregelen te verkennen, hebben ze ook bestaande verkoelende elementen in de buitenruimte gemonitord, zoals volgroeide bomen, schaduwdoeken en waterspeelplekken. Op basis van dit onderzoek hebben ze nu een meetprotocol ontwikkeld: het Cool Towns Heat Stress Measurement Protocol.

‘Op weg naar een hittebestendig Utrecht’. Zo luidde de titel van de digitale bijeenkomst die de provincie in november 2020 organiseerde over hittestress, voortvloeiend uit het provinciale Programma Klimaatadaptatie. Tijdens de bijeenkomst kwamen drie thema’s aan de orde: hitte en gezondheid, hitte en gebouw, en hitte en gebied.

Tegels eruit, groen erin: steeds meer schoolpleinen in Nederland vergroenen. Dat gaat vaak in samenwerking met de leerlingen. In Noord-Brabant konden scholen subsidie aanvragen bij de provincie. Dat sloeg aan, want ruim 200 schoolpleinen gaan binnenkort op de schop.

Klimaatadaptatie opnemen als vast onderdeel bij investeringsbesluiten en gebiedsontwikkeling, kan dat? In opdracht van Metropoolregio Amsterdam (MRA) brachten twee multidisciplinaire teams met ruimtelijk en economisch inzicht hierover een advies uit. Ook benoemden ze zeven inzichten, ter kennisgeving en inspiratie voor anderen.

Pieter den Besten is sinds 1 oktober 2020 de nieuwe teamleider Klimaatadaptatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Hij is een echte verbinder, wat hem goed van pas komt in zijn functie: “Klimaatadaptatie draait om samenwerking; je hebt alle partijen nodig voor een goed resultaat.”