Stimuleren en faciliteren

Klimaatadaptatie moet een vanzelfsprekend onderdeel worden in stad, dorp en buitengebied. Dat vraagt om de inzet van veel verschillende publieke en private partijen. Eén van de ambities daarbij is dat zij hun kennis, tools en ervaringen zoveel mogelijk met elkaar delen. Zo hoeft niet iedereen opnieuw het wiel uit te vinden en kunnen we klimaatadaptatie versnellen. Het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie draagt hieraan bij met de ambitie ‘stimuleren en faciliteren’. Op deze pagina lees je op welke manieren het Rijk partijen stimuleert tot en ondersteunt bij klimaatadaptatie.

Impulsregeling klimaatadaptatie

Wil je als gemeente, provincie of waterschap adaptatiemaatregelen nemen? Dan kun je daarvoor bij het Rijk een bijdrage aanvragen via de Impulsregeling klimaatadaptatie. Je mag het bedrag gebruiken om adaptatiemaatregelen versneld uit te voeren, om al geplande ruimtelijke maatregelen uit te breiden met adaptatiemaatregelen, of om nieuwe adaptatiemaatregelen op te pakken. De Impulsregeling is op 1 januari 2021 van start gegaan en loopt tot het jaar 2027. Tot en met 31 december 2023 kun je een aanvraag doen.

LIFE-IP Klimaatadaptatie

Van 2022 tot en met 2027 loopt er een Nederlands programma om de uitvoering van adaptatiemaatregelen te versnellen. Dit programma heet LIFE-IP Klimaatadaptatie en wordt uitgevoerd door een consortium van 22 overheden en organisaties. Het programma heeft een EU-subsidie gekregen van bijna 10 miljoen euro en het consortium legt er zelf nog 7 miljoen euro bij. IenW en het RIVM coördineren het programma. Op de pagina LIFE-IP Klimaatadaptatie kun je meer lezen, zoals nieuwsberichten en informatie over de verschillende LIFE-IP-projecten.

Kennisontwikkeling en kennisdeling

Om steden te ondersteunen bij het ontwikkelen en delen van kennis organiseert het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie samen met STOWA en Deltares de NKWK onderzoekslijn Klimaatbestendige Stad. Dit is één van de 14 onderzoekslijnen van het Nationaal Kennis- en innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK-KBS). IenW financiert een groot deel van deze onderzoeken. Daarnaast kunnen overheden en andere partijen kennis delen via dit kennisportaal en via het netwerk van Samen Klimaatbestendig. Verder bestaat er tussen negen steden, verschillende kennisinstellingen en twee ministeries de City Deal Openbare Ruimte. De partijen in deze City Deal ontwikkelen samen een aanpak om de stedelijke opgaven te integreren met klimaatadaptatie, de energietransitie, deelmobiliteit, circulaire economie en een gezonde en natuurinclusieve stad.

Eerdere steun van IenW

In november 2018 sloten gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk het Bestuursakkoord Klimaatadaptatie. Hiermee kwam er vanuit het Rijk 300 miljoen euro beschikbaar om Nederland klimaatbestendig te maken. In dit akkoord stond ook de afspraak dat alle Nederlandse gemeenten, waterschappen en provincies eind 2020 de opgaven en maatregelen op het gebied van klimaatadaptatie in beeld zouden hebben gebracht. Om hen daarbij te ondersteunen had de minister van Infrastructuur en Waterstaat voor 2019 en 2020 extra geld ter beschikking gesteld: in totaal € 20 miljoen voor 2019 en 2020. Dit bedrag was bedoeld voor procesondersteuning bij de stresstesten, risicodialogen en uitvoeringsagenda’s, voor uitvoeringspilots en pilots financiële prikkels, en voor kennisontwikkeling en kennisdeling.

Eerdere stimuleringsinstrumenten

Hieronder vind je een overzicht van afgeronde stimuleringsprojecten, gesloten deals en bijeenkomsten van de afgelopen jaren.

  • Impactprojecten tussen 2015 en 2020: het Stimuleringsprogramma Ruimtelijke Adaptatie ondersteunde en financierde 23 projecten die als voorbeeld konden dienen voor anderen.

  • City Deal Klimaatadaptatie: een samenwerkingsverband tussen 37 partners, waaronder 10 steden. De deal liep van begin 2016 tot begin 2021.

  • Living Labs: het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie heeft verschillende living labs ondersteund. In een living lab zoeken publieke en private partijen, waaronder ook bewoners, samen naar innovatieve oplossingen voor een maatschappelijk probleem. Dit heet ook wel cocreatie.

  • Intentieverklaring en Ruimtelijke Adaptatiedeals: meer dan honderd organisaties hebben de Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie getekend en er zijn ruim elf Ruimtelijke Adaptatiedeals gesloten.

  • Op de pagina Bijeenkomsten vind je een overzicht van bijeenkomsten die georganiseerd zijn vanuit het Stimuleringsprogramma Ruimtelijke Adaptatie.