Maatregelen nemen

Nederland wil in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust zijn. Voor deze opgave is het belangrijk om de kwetsbaarheden van je gebied te bepalen, een strategie op te stellen en op basis daarvan maatregelen te nemen. Overheden kunnen zelf adaptatiemaatregelen nemen én andere partijen stimuleren om ook maatregelen te nemen. Deze pagina geeft een overzicht van handige informatiebronnen over adaptatiemaatregelen.

Hoe stimuleer je anderen om maatregelen te nemen?

Wil je weten hoe je anderen kunt stimuleren om maatregelen te nemen? Het Kennisdossier ‘Inwoners stimuleren’ gaat over hoe je inwoners tot klimaatadaptatie kunt stimuleren. Voor het stimuleren van ondernemers op een bedrijventerrein kun je het Kennisdossier Groenblauwe bedrijventerreinen bekijken.

Wat voor maatregelen kun je nemen?

Het aantal mogelijke adaptatiemaatregelen is groot. Je kunt bijvoorbeeld een waterdoorlatende weg of een wadi aanleggen, of je kunt stenen vervangen door planten en bomen. Hieronder tonen we een aantal hulpmiddelen die een overzicht bieden van mogelijke maatregelen. De focus ligt daarbij op maatregelen in het stedelijk gebied. In de keuzehulp voor hulpmiddelen op dit kennisportaal vind je een compleet overzicht van hulpmiddelen voor adaptatiemaatregelen.

Openbare ruimte

  • Er zijn verschillende hulpmiddelen die je kunt gebruiken als je de openbare ruimte wilt vergroenen. Meer hierover lees je in het kennisdossier Groen in de stad.
  • Groenblauwe Netwerken: deze website geeft een overzicht van adaptatiemaatregelen die je kunt toepassen in de openbare ruimte op verschillende schaalniveaus. Met gevalideerde informatie over onder andere effecten van maatregelen, kosten en baten.
  • Handreiking Natuurinclusief bouwen voor gezonde bewoners: in deze handreiking vind je een top tien van groene maatregelen in de buitenruimte waarmee gemeenten kunnen bijdragen aan de gezondheid van bewoners.
  • Coolkit: dit rapport geeft een overzicht van maatregelen om buurten en straten hittebestendig te maken.
  • Voorbeeldenboek ‘Het klimaat past ook in uw straatje’: dit boek bevat tien praktijkvoorbeelden van hoe je woonstraten klimaatbestendig kunt inrichten. De nadruk ligt op maatregelen waarmee je je voorbereidt op extreme neerslag.

Gebouwen

  • Er zijn tal van hulpmiddelen en inspiratiebronnen die je kunt gebruiken om bestaande bouw te vergroenen en om groen en natuurinclusief te bouwen. In het kennisdossier Groen in de stad lees je hier meer over.
  • De website Groenblauwe Netwerken richt zich op stedelijk gebied, gebouwde omgeving, wijken, straten en tuinen.
  • De Infographic maatregelen klimaatadaptatie in de gebouwde omgeving geeft een overzicht van maatregelen die bouwers en ontwikkelaars het meest toepassen. Ook vind je hier informatie over kosten en effectiviteit.
  • Het Convenant Klimaatadaptief Bouwen is een overeenkomst tussen de provincie Zuid-Holland en andere overheden, organisaties en martkpartijen om samen wateroverlast, hittestress, droogte en bodemdaling tegen te gaan en de biodiversiteit te vergroten. Op de website van dit convenant vind je een databank van maatregelen die je met filters helpt om geschikte maatregelen te zoeken.

Ben je wegbeheerder en wil je adaptatiemaatregelen nemen? Bekijk dan eens de ‘Handreiking klimaatadaptieve en natuurinclusieve wegen’. Ben je groenbeheerder en wil je adaptatiemaatregelen nemen? Dan is het Kennisdossier ‘Groen in de stad’ interessant om te bekijken. En houd je je bezig met gezondheid? Neem dan eens een kijkje in het Kennisdossier Gezondheid.

Hoe weet je welke maatregelen geschikt zijn?

Hoe kies je nu de juiste maatregel? Dat hangt af van meerdere factoren, zoals het doel, de plek, de beschikbare ruimte en de functie van het gebied. Er zijn verschillende hulpmiddelen die je bij je keuze kunnen helpen, zoals deze drie:

In de keuzehulp voor hulpmiddelen op dit kennisportaal vind je een compleet overzicht van hulpmiddelen voor adaptatiemaatregelen.

Waar vind je informatie over de kosten van maatregelen?

Adaptatiemaatregelen hoeven niet altijd veel geld te kosten. Bovendien kunnen ze in veel gevallen de schadekosten door klimaatverandering beperken. De hulpmiddelen Toolbox Klimaatbestendige Stad en Groenblauwe Netwerken geven niet alleen inzicht in de effectiviteit van maatregelen, maar ook in de kosten. Daarnaast bieden ook de infographic en het onderzoek hieronder informatie over de kosten van maatregelen:

  • Infographic ‘Maatregelen klimaatadaptatie in de gebouwde omgeving’: geeft een overzicht van maatregelen die veel worden toegepast om klimaatadaptief en natuurinclusief te bouwen. In het overzicht zie je een indicatie van de investeringskosten en de beheerkosten per maatregel.
  • Kosten Klimaatadaptieve Stadsharten: dit onderzoek brengt voor binnensteden in beeld hoeveel het kost om zowel in de bestaande ruimte als bij nieuwbouw te investeren in klimaatadaptatie. Je kunt de methode van dit onderzoek ook gebruiken voor een analyse van je eigen gebied.

Wil je weten hoe je adaptatiemaatregelen kunt financieren? Ga dan naar de pagina Financiering van klimaatadaptatie.

Hoe kun je maatregelen meekoppelen met andere werkzaamheden?

Als we ingrijpen in de gebouwde omgeving en ruimtelijke ordening, is het belangrijk om de omgeving ook meteen aan te passen aan het veranderende klimaat. Dat kun je doen door klimaatadaptatie met andere opgaven ‘mee te koppelen’: met de bouw van nieuwe woningen en de aanleg van nieuwe woonwijken, de vervanging van riolen, de energietransitie en de herstructurering van wijken. Door samen te werken en opgaven te koppelen kun je kennis opbouwen, innoveren en tot geschikte adaptatiemaatregelen komen. Op de pagina ‘Meekoppelkansen benutten’ vind je hier meer informatie over. Je vindt er voorbeelden van meekoppelkansen en hulpmiddelen om met meekoppelen aan de slag te gaan.

Houd je je bezig met biodiversiteit? Dan kan de Checklist Groen Bouwen inspiratie bieden voor natuurvriendelijke adaptatiemaatregelen. Wil je de energietransitie verbinden met klimaatadaptatie? Dan kan de Flyer Meekoppelen met energietransitie je helpen.

Waar vind je voorbeelden van toegepaste maatregelen?

Op veel plekken in Nederland worden al adaptatiemaatregelen genomen. De groene prikkertjes ‘Uitgevoerde maatregel’ op de voorbeeldenkaart zijn voorbeelden uit de praktijk, zoals het Groenblauw Park in Beneden-Leeuwen en de Apeldoornse Klimaatstraat. Ieder voorbeeld bevat een beschrijving van de maatregel, met resultaten en/of leerpunten en een contactpersoon. Naast de voorbeeldenkaart op dit kennisportaal is er ook Climatescan.nl. Deze website biedt een overzicht van veel toegepaste adaptatiemaatregelen in Nederland en daarbuiten. Je vindt er meer maatregelen, maar minder informatie over het proces en de werking van de maatregelen.

Delen